Postępowanie o geodezyjny podział nieruchomości jest postępowaniem administracyjnym prowadzonym przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta.
Wszczęcie postępowania o podział nieruchomości dokonuje się na wniosek i koszt osoby, która ma w tym interes prawny lub z urzędu. Jedną z pierwszych prac geodety jest sporządzenie wstępnego projektu podziału nieruchomości. Wstępny projekt podziału nieruchomości wykonywany jest na kopii mapy zasadniczej, a w przypadku jej braku – na kopii mapy katastralnej. Projekt wstępnego podziału nieruchomości możemy sporządzić sami. Jednakże zaleca się, aby sporządził go uprawniony geodeta.
Wstępny projekt podziału nieruchomości powinien zawierać:
- granice nieruchomości podlegającej podziałowi,
- oznaczenie nieruchomości według danych z katastru oraz księgi wieczystej,
- powierzchnie dzielonej nieruchomości,
- powierzchnie projektowanych nieruchomości oznaczone w kolorze czerwonym,
- przedstawione w kolorze czerwonym nowoprojektowane granice nieruchomości,
- przedstawione w formie graficznej propozycje dostępu do drogi publicznej projektowanych nieruchomości,
- rzut poszczególnych kondygnacji budynku w przypadku, gdy podziałowi podlega budynek,
- w przypadku reprezentowania przez pełnomocnika do wniosku dołącza się również pełnomocnictwo wraz z dowodem uiszczenia opłaty.
Po sporządzeniu przez geodetę wstępnego projektu podziału nieruchomości, możemy złożyć wniosek do wójta, burmistrza, prezydenta miasta – organu właściwego dla miejsca położenia nieruchomości, o zaopiniowanie wstępnego projektu podziału nieruchomości.
Do wniosku o podział nieruchomości oprócz wstępnego projektu podziału należy załączyć:
1) stwierdzające tytuł prawny do nieruchomości w szczególności oświadczenie;
2) wypis z katastru nieruchomości i kopię mapy katastralnej obejmującej nieruchomość podlegającą podziałowi;
3) decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, jeżeli podział wykonywany jest na jej podstawie
3a) pozwolenie wojewódzkiego konserwatora zabytków w przypadku nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków;
4) wstępny projekt podziału, z wyjątkiem podziałów, o których mowa w art. 95;
5) protokół z przyjęcia granic nieruchomości;
6) wykaz zmian gruntowych;
7) wykaz synchronizacyjny, jeżeli oznaczenie działek gruntu w katastrze nieruchomości jest inne niż w księdze wieczystej;
8) mapę z projektem podziału.
Na podstawie tej dokumentacji wójt, burmistrz bądź prezydent miasta w toku postępowania administracyjnego wydaje w formie postanowienia opinię o zgodności proponowanego podziału z aktualnymi przepisami prawa.
Pozytywna opinia organu samorządowego jest gwarantem, że proponowany podział nieruchomości będzie ostatecznie zatwierdzony decyzją o podziale nieruchomości i możemy wykonywać dalsze czynności związane z podziałem nieruchomości.
W przypadku braku pozytywnej opinii na postanowienie organu przysługuje nam prawo złożenia zażalenia do samorządowego kolegium odwoławczego. Zażalenie składa się za pośrednictwem organu, który wydał postanowienie w terminie 7 dni od dnia doręczenia nam postanowienia.
Będąc w posiadaniu pozytywnej opinii o podziale nieruchomości, możemy przystąpić do realizacji następnego etapu pracy, które wykonać może tylko geodeta uprawniony.
Do podstawowych czynności geodety podczas wykonywania takiego podziału należały:
- zgłoszenie do Powiatowego Ośrodka Geodezyjnego i Kartograficznego, właściwego dla miejsca położenia nieruchomości, pracy geodezyjnej związanej z podziałem nieruchomości,
- analiza materiałów pozyskanych z zasobu,
- badanie stanu prawnego nieruchomości polegające na badaniu danych zawartych w księdze wieczystej, zbiorach dokumentów oraz danych zawartych w ewidencji gruntów i budynków,
- przyjęcie granic nieruchomości dzielonej według stanu prawnego lub według stanu ujawnionego w katastrze nieruchomości,
Z czynności przyjęcia granic geodeta sporządza protokół przyjęcia granic nieruchomości, którego treść zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 7 grudnia 2004 roku w sprawie sposobu i trybu dokonywania podziałów nieruchomości.
Po wykonaniu tych czynności geodeta sporządza operat techniczny, który zawiera między innym dokumenty potrzebne do wydania decyzji zatwierdzającej podział nieruchomości takie jak:
- mapa z projektem podziału
- protokół z przyjęcia granic nieruchomości,
- wykaz zmian gruntowych,
- wykaz synchronizacyjny, jeżeli oznaczenie działek w katastrze nieruchomości jest inne niż w księdze wieczystej.